Mae Cynghrair SPARC wedi cwblhau rhan un o werthusiad annibynnol dan arweiniad yr Athro Cyswllt Verity Jones o Brifysgol Gorllewin Lloegr.
Wedi’i lansio mewn ysgolion uwchradd ledled Sir Benfro fis Medi diwethaf, mae menter SPARC yn hyrwyddo cydraddoldeb rhywiol mewn peirianneg ac adeiladu gyda chefnogaeth ariannol gan bartneriaid allweddol yn y diwydiant sy’n llunio’r dirwedd ynni yn rhanbarth y Porthladd Rhydd Celtaidd.
Mae ffactorau allweddol sy’n cyfrannu at lwyddiant y rhaglen yn cynnwys: gweithgareddau dysgu ymarferol, presenoldeb modelau rôl benywaidd, strwythur y garfan hollol fenywaidd, trefniadaeth gref y rhaglen, a’i phroffil cyfryngau cadarnhaol.
Yn galonogol, mewn pump o’r chwe ysgol lle casglwyd data, roedd canran y myfyrwyr a ddewisodd TGAU STEM yn sylweddol uwch na’r cyfartaledd rhanbarthol – sy’n dangos cysylltiad cadarnhaol cryf rhwng cyfranogiad SPARC a dewisiadau pynciau STEM.
Adroddodd myfyrwyr fwy o ymwybyddiaeth o opsiynau gyrfa, tra bod athrawon a chyflogwyr yn rhoi pwyslais cryf ar gydraddoldeb rhywiol trwy sicrhau bod modelau rôl benywaidd o’r sectorau peirianneg a morol yn arwain gweithgareddau. Newidiodd hyn ganfyddiadau myfyrwyr yn amlwg, gyda llawer yn cydnabod y diwydiannau hyn fel mannau gyrfa cynhwysol a hyfyw i fenywod.
Nododd athrawon fod SPARC wedi cryfhau eu rhwydweithiau proffesiynol, gyda manteision yn ymestyn y tu hwnt i’r rhaglen wrth i grwpiau myfyrwyr eraill gael mynediad at weithgareddau a phrosiectau dan arweiniad y diwydiant.
Cadarnhaodd pob partner diwydiant fod SPARC wedi bodloni neu wedi rhagori ar ddisgwyliadau – yn enwedig wrth hyrwyddo amrywiaeth rhywedd mewn STEM, hyrwyddo ymgysylltiad ystyrlon rhwng myfyrwyr a diwydiant, a chodi ymwybyddiaeth o gyfleoedd gyrfa lleol.
“Mae sgiliau STEM yn hanfodol i ddyfodol ynni Sir Benfro. Mae SPARC yn dangos nad yw’r farn hen ffasiwn o yrfaoedd ynni fel rhai sy’n cael eu dominyddu gan ddynion yn berthnasol mwyach – yr hyn sydd ei angen yw dealltwriaeth glir o led cyfle cyfartal”
meddai Hayley Williams, Cyd-arweinydd SPARC, Coleg Sir Benfro.
Mae gwaith i’w wneud o hyd a thros y flwyddyn nesaf bydd y prosiect yn parhau i fynd i’r afael â stereoteipiau o amgylch menywod mewn STEM, egluro llwybrau gyrfa, a mireinio dulliau cyflwyno mewn sesiynau.
Bydd rhan dau o’r gwerthusiad yn cael ei chwblhau yn haf 2026, gan roi darlun mwy cyflawn o effaith y rhaglen.
Am ragor o wybodaeth am Gynghrair SPARC, anfonwch e-bost at h.williams@pembrokeshire.ac.uk
